Krajoznawstwo to szeroko pojęty zbiór wszelkich wiadomości o danym kraju, a także gromadzenie wiadomości z zakresu geologii, meteorologii, świata roślinnego i zwierzęcego. Jest rozumiane także jako ruch społeczny zmierzający do: szerzenia wśród społeczeństwa dorosłego, dzieci i młodzieży znawstwa przyrody i kultury kraju rodzinnego przez wszechstronne poznawanie środowisk, regionów i krain […]

Zagroda, okół, obejście to zespół budynków gospodarskich i mieszkalnych niewielkiego gospodarstwa wiejskiego wraz z podwórzem i otoczeniem. Zagroda składa się z domu mieszkalnego (chaty) i budynków gospodarczych: (stodoły, obory, spichlerza). Zabudowania najczęściej otoczone są płotem i ustawione wokół wewnętrznego podwórza. Typy zagród: otwarta – budynki nie stykają się ze sobą, […]

Ziemianka to prymitywne schronienie wykopane w ziemi, przeważnie przykryte gałęziami i poszyciem leśnym lub odchodami zwierzęcymi w formie stałej, niekiedy wyposażone w piec gliniany. Używane były między innymi przez plemiona germańskie i słowiańskie, przetrwały po dziś dzień na całym świecie jako przechowalnia pożywienia w okresie zimowym, schronienia myśliwskie, a nawet […]

Kamień piorunowy, strzałka piorunowa to w etymologii ludowej błędna nazwa skamieniałego rostrum belemnita. Jeszcze w XIX wieku wierzono, że jest zastygniętym w skale piorunem. Przez dawnych Słowian często używany jako amulet. W istocie obiekty te składają się z węglanu wapnia CaCOʒ o promieniście ułożonych kryształach. Prawdziwe naturalne szkło, powstałe w […]

Folkloryzm to wybieranie elementów pochodzących z folkloru ludowego i cytowanie ich w oderwanym od pierwotnych znaczeń kontekście. Jako jeden z pierwszych termin ten zaproponował Józef Burszta w celu oddzielenia kategorii folkloru od folkloryzmu. Za czasów PRL-u filozofia folkloryzmu zaowocowała np. stworzeniem Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”, Zespołu Pieśni […]

Folklorystyka to dyscyplina humanistyczna, obejmująca badania folkloru, mechanizmu jego funkcjonowania w kulturze oraz relacji zachodzących między folklorem a literaturą i kulturą masową. Czasem uznawana za jedną z dziedzin etnografii i antropologii kulturowej, jako że folklor jest elementem kultury ludowej, a ta przedmiotem badań etnografii. Początki zainteresowania folklorem (pieśni ludowe polskie […]