Gwiozda

Gwiozda to jeden z trzech typów łowickiej wycinanki (pozostałe to „kodra” i „tasiemka”), dawny element dekoracyjny wnętrz chłopskich chałup. Są to wycinanki zawierające najczęściej motywy roślinne, zoomorficzne i antropomorficzne. Historia wycinanek łowickich sięga II połowy XIX wieku, kiedy to wycinankami zaczęto dekorować wnętrza izb chłopskich chałup.

Istnieją dwa rodzaje ażurowych gwiozd. Pierwsze, występują w formie barwnej rozety z wzorami geometrycznymi. W drugich najważniejszym elementem była para ptaków zwróconych ku sobie. Umieszczane były one po bokach kwiatka umiejscowionego pośrodku wycinanki. Ów rodzaj wycinanek nie służył do dekoracji izb, a był przeznaczony na sprzedaż.

Gwiozda to wycinanka okrągła, często z brzegami nieregularnymi, np. w formie drobnych ząbków. Jej dekorację stanowią symetryczne elementy roślinne oraz zwierzęce (np. popularny w regionie łowickim kogut). Są wykonane przez warstwowe naklejanie papieru kolorowego w kolejności od największych do najmniejszych elementów. Podłoże stanowi całkowicie spójny szablon (wykonany przez wycięcie wzoru z jednego kawałka papieru, najczęściej o czarnym kolorze), przyklejony do białego kartonu. Dopiero na to naklejane są wielobarwne dekoracje. Posiadają one jedną oś symetrii. Wykonywano je ręcznie za pomocą nożyc do strzyżenia owiec.

Obecnie wycinanki łowickie nie pełnią funkcji użytkowej. Są popularną pamiątką kojarzoną z regionem łowickim.

Następny Post

Folklorystyka

Folklorystyka to dyscyplina humanistyczna, obejmująca badania folkloru, mechanizmu jego funkcjonowania w kulturze oraz relacji zachodzących między folklorem a literaturą i kulturą masową. Czasem uznawana za jedną z dziedzin etnografii i antropologii kulturowej, jako że folklor jest elementem kultury ludowej, a ta przedmiotem badań etnografii. Początki zainteresowania folklorem (pieśni ludowe polskie […]