Żniwa to zbiór roślin uprawnych w okresie lata, głównie zbóż (m.in. żyta, pszenicy, jęczmienia, owsa), także innych, po których zostaje ściernisko (rzepak, rośliny strączkowe).
W Polsce żniwa trwają przeważnie dwa miesiące, od 15 czerwca do 15 sierpnia i są dzielone na dwie części: żniwa małe (zbiór jęczmienia ozimego i rzepaku) i żniwa duże (zbiór pozostałych zbóż).
Polskie obyczaje związane ze żniwami
Zażynki – czas rozpoczęcia zbiorów. Na Lubelszczyźnie według folkloru wyznaczał go głos przepiórki. Ścięcie pierwszych kłosów odbywało się zazwyczaj w sobotę.
Dożynki – Święto Plonów organizowane po zakończeniu żniw.
Na Lubelszczyźnie dożynkami zwano okres obejmujący cały czas żniw i zbiorów. Jego obchody dzielono na polne i wieńcowe (przypuszczalnie tożsame właściwemu Świętu Plonów).